οστίτης ιστός

Παραλλαγή συνδετικού οστού, στη θεμέλιο ουσία του οποίου βρίσκεται μεγάλη ποσότητα αλάτων, που προσδίδει χαρακτηριστική σκληρότητα και ανθεκτικότητα σε ολόκληρο τον ιστό. Η μικροσκοπική δομή περιλαμβάνει κύτταρα και μεσοκυττάριο ουσία· τα πρώτα, που ονομάζονται οστεοκύτταρα, βρίσκονται μέσα σε μικρές κοιλότητες της θεμελίου ουσίας και έχουν πολυάριθμες αποφυάδες που εισχωρούν σε μικρά σωληνάρια (οστικά σωληνάρια), τα οποία αναστομώνονται με άλλα που περιέχουν αποφυάδες γειτονικών κυττάρων· η μεσοκυττάριος ή θεμέλιος ουσία παρουσιάζει πολυάριθμες κολλαγόνες ίνες και ένα άμορφο συστατικό, που διαποτίζεται από διάφορα ανόργανα άλατα. Οι κολλαγόνες ίνες του ο.ι. των θηλαστικών και του ενήλικου ανθρώπου είναι διατεταγμένες έτσι ώστε να σχηματίζουν πετάλια. Όσον αφορά τη δομή του κάθε οστού, τα πετάλια των εξωτερικών και εσωτερικών επιφανειακών στρωμάτων είναι μεγάλα και πεπλατυσμένα και σχηματίζουν τα λεγόμενα εξωτερικά και εσωτερικά αφοριστικά συστήματα. Στη συμπαγή ουσία, που σχηματίζει τα τοιχώματα των διαφύσεων των μακρών οστών και τον φλοιό των βραχέων και πλατέων οστών, τα πετάλια είναι διατεταγμένα κατά ομόκεντρες στιβάδες με βραχύτατη ακτίνα γύρω από αναρίθμητα σωληνάρια, που διατρέχουν ολόκληρο το οστό· τα σωληνάρια αυτά (αβέρσεια σωληνάρια), που είναι γενικά προσανατολισμένα κατά τον επιμήκη άξονα των οστών, εκβάλλουν στις κοιλότητες της σπογγώδους ουσίας ή του μυελού και καταλήγουν κάτω από το περιόστεο, και περιέχουν αγγεία και νεύρα· στα αβέρσεια σωληνάρια καταλήγουν τα οστικά σωληνάρια που περιέχουν τις αποφυάδες των οστεοκυττάρων. Κάθε αβέρσαο σωληνάριο με τα γύρω του διατεταγμένα πετάλια ονομάζεται σύστημα του Άβερς· η συμπαγής ουσία των οστών αποτελείται από συστήματα του Άβερς, τα οποία συγκρατούνται μεταξύ τους από πεταλιοειδή συστήματα, που προέρχονται από άλλα συστήματα του Άβερς, τα οποία έχουν καταστραφεί μερικώς κατά τη διάρκεια του συνεχούς ανασχηματισμού στον οποίο υποβάλλεται κάθε οστό. Η σπογγώδης ουσία, που υπάρχει στις επιφύσεις των μακρών οστών, στο σώμα των βραχέων και μεταξύ των δύο πλακών συμπαγούς ουσίας των πλατέων, σχηματίζεται από λεπτές οστέινες δοκίδες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται πολύ μικρές κοιλότητες. Οι οστέινες δοκίδες σχηματίζονται από πεταλιοειδή συστήματα με μεγάλη ακτίνα καμπυλότητας και είναι διατεταγμένες κατά τις λεγόμενες δυναμικές γραμμές, προς τη διεύθυνση των οποίων ασκείται η μεγαλύτερη πίεση ή έλξη επί του οστού. Η δομή των οστών συμπληρώνεται με το περιόστεο, ινώδες περίβλημα κάθε οστού που έχει την ικανότητα να σχηματίζει καινούριο ο.ι. όταν παρουσιαστεί ανάγκη. Όπως αναφέρθηκε ήδη, ο ο.ι., αν και υπόκειται σε συνεχή εναπόθεση αλάτων, ανανεώνεται συνεχώς με παραγωγή νέων αβερσείων συστημάτων· η αποδόμηση του οστού, παράγοντας αυτής της ανανέωσης, εκτελείται από ειδικά πολυπύρηνα κύτταρα μεγάλων διαστάσεων που ονομάζονται οστεοκλάστες. Στο σύνολό του ο ο.ι. αποτελείται από ένα οργανικό μέρος και ένα ανόργανο· το πρώτο συνίσταται από κύτταρα, ινίδια και άμορφη θεμέλιο ουσία· το δεύτερο συνίσταται από διάφορα άλατα (φωσφορικό και ανθρακικό ασβέστιο, φωσφορικό μαγνήσιο κ.ά.) που βρίσκονται με ημικρυσταλλική μορφή, με δομή που μοιάζει με εκείνη του υδροξυαπατίτη και περιέχουν σε διάφορο ποσοστό φθόριο. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για vα αφαιρεθούν από το οστό τα ανόργανα άλατα ονομάζονται μέθοδοι απασβεστοποίησης, και εκείνες που του αφαιρούν τις οργανικές ουσίες μέθοδοι ασβεστοποίησης. Ο ο.ι. έχει μεγάλη αντοχή στην πίεση (15 Kg/mm2) και στην έλξη (10 Kg/mm2) και εκτελεί βασικά λειτουργία στήριξης και κίνησης του οργανισμού· αποτελεί επίσης παρακαταθήκη αλάτων διαθέσιμη για τις ανάγκες διατήρησης της ομοιοστασίας. Τομή συμπαγούς οστίτη ιστού: διακρίνονται καθαρά οι τρύπες των σωλήνων του Άβερς, που περιβάλλονται από ομόκεντρα οστέινα πετάλια. Μεταξύ των πεταλίων διακρίνονται οι οστικές κοιλότητες, μέσα στις oποίες βρίσκονται τα οστεοκύτταρα.